Heç kÉ™sÉ™ sirr deyil ki, min illÉ™rin sınağından çıxmış seçmÉ™ kÉ™lamlar daim insanları É™xlaqi saflığa sÉ™slÉ™yib, onların hÉ™qiqÉ™t yoluna çıxmasından yardımçı olub. DemÉ™k olar ki, tarixi inkiÅŸafın bütün dövrlÉ™rindÉ™ É™xlaqi saflığa böyük ehtiyac hiss edilib. Æxlaqi pozÄŸunluqların hökm sürdüyü cÉ™miyyÉ™tlÉ™rdÉ™ mÉ™nÉ™vi atmosferin boÄŸucu olduÄŸu ÅŸÉ™raitdÉ™ insanların mÉ™nÉ™vi-psixoloji yükü artmış, iÅŸlÉ™mÉ™k, yaÅŸamaq bütün mÉ™nalarda dözülmÉ™z olmuÅŸ, onlarda süstlük, biganÉ™lik, hÉ™r ÅŸeydÉ™ mÉ™nasızlıq axtarmaq É™hval-ruhiyyÉ™si yaranmışdır. Amma maraqlı cÉ™hÉ™t budur ki, bəşəriyyÉ™t tarixindÉ™ dinsiz vÉ™ É™qidÉ™siz bir cÉ™miyyÉ™tin izinÉ™ rast gÉ™lmÉ™k mümkün deyildir. Çünki insan hÉ™r bir dövrdÉ™ ixtiyari vÉ™ ya qeyri-ixtiyari hansısa É™qidÉ™yÉ™ tabe olmuÅŸ, öz şüuru vÉ™ dÉ™rki sÉ™viyyÉ™sindÉ™ hansısa fövqÉ™ladÉ™ qüdrÉ™tÉ™ pÉ™rÉ™stiÅŸ etmiÅŸdir. İndidÉ™n belÉ™ dÉ™ bu hal qaçılmaz olaraq qalacaqdır.
Məlum həqiqətdir ki, hər bir cəmiyyətdə insan maraqlarının toqquşması baş verir və buna da təbii hal kimi baxmaq lazımdır. Lakin bu təbii halın qeyri-təbiiliklə xaos, kəskin qarşıdurma və s. ilə əvəzlənməməsi üçün mütləq (cəmiyyət üçün) qanunlar məcəlləsi hazırlanmalıdır. Ümumiyyətlə, bəşəriyyət tarixində qanunsuz və ənənəsiz cəmiyyət olmamışdır. Dünyəvi qanunlar nə qədər əhatəli olsa da, yenə də dini hökmlərə və ənənələrə ehtiyac hiss ediləcəkdir, necə ki, bu vaxtadək belə olmuşdur. Çünki din həm bütövlükdə cəmiyyətə, həm də ayrı-ayrılıqda onun hər bir fərdinə böyük təsir göstərmək gücünə malikdir.
İnsanı yüksəldən, onu «təbiətin tacı» edən heç şübhəsiz ki, əməldir. Dinimizin mənəvi dəyərlərindən uzaq əməllərə yol verdikdə və bunlar insanın qəlbinə, ruhuna, zehninə hakim kəsildikdə onu (insanı) xudpəsəndlik, qəddarlıq, acgözlük, psixi və əxlaqi cəhətdən biganəlik kimi xoşagəlməzliklər çuğlayır. Hazırda milli və ümumbəşəri mənəvi dəyərlərin, o cümlədən xalqımızın inkişafının müəyyən pilləsində onun həyatına daxil olmuş İslam mədəniyyətinin, İslami dəyərlərin vəhdətindən ibarət tərbiyə nəzəriyyəsinin yaradılması və onun ümumtəhsil tədris ocaqlarında tətbiqi aktual problemlərdən biri olaraq qalmaqdadır. Bunun üçün də səmavi kitabların sonuncusu və ən mükəmməli olan tükənməz mənəvi enerji daşıyıcısı Qurani-Kərim dərindən öyrənilməli və öyrədilməlidir. Qurani-Kərimdə ümman dərinliyində olan fikirlər heç şübhəsiz ki, bu müqəddəs kitabın əzəmətindən xəbər verir. Ulu Tanrı nazil etdiyi Öz hidayət kitabında elə mənəvi dəyərlərə qərar vermişdir ki, onlara əməl olunması insanları saflaşdırır, bütünlükdə isə cəmiyyəti mənəvi tərəqqiyə aparır.
Ümumiyyətlə Qurani-Kərimdə yüz illər ərzində insanların təlim-tərbiyəsində, əxlaqi-mənəvi təkamülündə böyük rol oynamış və oynamaqdadır. Demək, bütün zamanlarda bu müqəddəs kitabdan dəyərincə faydalanmaq lazımdır.
Rövşən Xəlilov