Həzrət Musanın (ə) hekayəsində təvəlla və təbərra

03 Sentyabr 2024 - 13:46

Təvəlla və Təbərra (Allahın dostları ilə dostluq və Allah düşmənləri ilə düşmənçilik) füruddinin iki mühüm prinsipidir. Yəni insanın ruhu və qəlbi dinamik və canlı olmalıdır. Müxtəlif insanlarla bağlı həmişə dəqiq mövqelərə malik olmalıdır. Hər bir insanın fərdi xüsusiyyətləri onun davranış və hərəkətlərinə təsir etdiyi üçün insanları dost seçmək, onlarla maraqlanmaq da xarakterin formalaşmasına mühüm təsir göstərir.

Sadə dillə desək, bəraət (nifrəti bildirmək) həmnişinliyin yaxşı olmadığı hər şeydən qurtulmaqdır. Həmçinin xeyirli olmayan hər bir şeydən qurtulmaq deməkdir.

Əxlaqi və tərbiyəvi məsələlərində “Təvəlla və Təbərra” və ya “Eşq və nifrət” məsələsi həlledici rola sahibdir. O, insani keyfiyyətlərin inkişafına, pisliklərdən çəkinməyə səbəb olur. İmam Sadiqdən (ə) gələn bir hədisdə oxuyuruq ki, o, Cabir adlı səhabələrindən birinə belə buyurur: “Nə vaxt bilmək istəyirsən ki, səndə yaxşılıq var, ya yox, qəlbinə bax! Əgər Allaha itaət edənləri sevirsə və ona itaətsizlik edənlərə nifrət edirsə, deməli, sən yaxşı insansan. Allah da səni sevir. Əgər Allaha itaət edən şəxsə düşmənsənsə və ona asi olanı sevirsənsə, onda səndə heç bir xeyir yoxdur. Allah sənə nifrət edir. İnsan onu sevənlə birlikdədir.

Həzrət Musa (ə) ilk peyğəmbərlərdən biri olaraq bu üsuldan istifadə etmiş və Firon və ailəsinə nifrətini elan etmişdir.

Firon tövhid dininin sarayına nüfuz etməsindən hədsiz dərəcədə qorxdu. Həmçinin onun hərəkətinin irəliləməsinin qarşısını almaq üçün Musanı (ə) öldürmək qərarına gəldi. "Firon dedi: “Buraxın məni Musanı öldürüm, qoy o da Rəbbini (köməyə) çağırsın. Doğrusu, mən onun sizin dininizi dəyişdirəcəyindən və yer üzündə fitnə-fəsad törədəcəyindən qorxuram" (Ğafir, 26).

Həmin məclisdə zahirən iştirak edən Həzrət Musa (ə) belə bir təhlükədən qorxmadığını qətiyyətlə göstərdi və Allaha təvəkkül edərək dedi: "Musa dedi: “Mən haqq-hesab gününə inanmayan hər bir təkəbbür sahibindən həm mənim Rəbbim, həm də sizin Rəbbiniz olan Allaha sığınıram!" (Ğafir, 27).

Həzrət Musanın (ə) bu çıxışı açıq şəkildə göstərir ki, bu iki xüsusiyyətə malik olan insanlar təhlükəli insanlar sayılırlar: 1. Təkəbbür 2. Qiyamətə imansızlıq.

İnsan bu cür insanları bəyənməməli və Allaha sığınmalıdır. Nəfs və təkəbbür insanın özündən və öz düşüncələrindən başqa heç nə görməməsinə, Allahın ayələrini və möcüzələrini sehr adlandırmasına və xeyirxah insanları pis hesab etməsinə səbəb olur.

  Qiyamət gününə inamın olmaması insanın planında və işində hesabın olmamasına səbəb olur. Hətta Rəbbin qeyri-məhdud qüdrətinə qarşı da çox əhəmiyyətsiz qüdrəti ilə döyüşə qalxır və peyğəmbərlərin döyüşünə gedir.

Həzrət Musa (ə) öz sözləri ilə camaatın yolunu açdı və kimlərdən hansı xüsusiyyətləri bəyənməməyimizi bəyan etdi.

 

iqna.ir