Ramazan ayı böyük hikmətlərlə, özünü təkmilləşdirmə ilə müşayiət olunan müqəddəs aydır. Ona görə də bu ay 11 ayın “sultanı†adlanır. Bu ay oruc tutan, onun sirlərinə vaqif olmaq istəyən insan özünü dərketmə, kamilləşmə yolunu tutur. Oruc insana səbrli olmağı, özündə dözüm, cəsarət, rəhmdillik tərbiyə etməyi öyrədir. Oruc eyni zamanda Allahın düşmənlərinə qalib gəlmək yoludur.
BÉ™zi imanı zÉ™iflÉ™r bÉ™dÉ™nlÉ™rinin zÉ™iflÉ™yÉ™cÉ™yini É™sas götürüb orucdan uzaqlaşır. HÉ™kimlÉ™r müəy-yÉ™nləşdirmiÅŸlÉ™r ki, oruc bÉ™dÉ™ni saÄŸlamlaÅŸdırır, daxili sekresiya vÉ™zilÉ™rinin fÉ™aliyyÉ™tini, görmÉ™ qabiliyyÉ™tini güclÉ™ndirir, qan tÉ™zyiqinin tÉ™nzimlÉ™nmÉ™sinÉ™, köklüyün, ürÉ™k vÉ™ damar xÉ™stÉ™liklÉ™rinin müalicÉ™sinÉ™, É™sÉ™b sisteminin sakitləşdirilmÉ™sinÉ™ kömÉ™k edir. HÉ™tta, oruc müasir tÉ™babÉ™tdÉ™ geniÅŸ tÉ™tbiq edilÉ™n ciddi pÉ™hriz - aclıqla müalicÉ™ üsulu ilÉ™ dÉ™ müqayisÉ™ edilir. PeyÄŸÉ™mbÉ™rin (s) “Oruc tutun - saÄŸlam olun!â€, “İnsanın mÉ™dÉ™si xÉ™stÉ™liklÉ™rin mÉ™kanıdır, pÉ™hriz saxlamaq isÉ™ onun dÉ™rmanıdır†kimi hÉ™dislÉ™ri məşhurdur. Oruc tÉ™kcÉ™ bÉ™dÉ™nin yox, ruhun da saÄŸlamlığıdır. Bu ay öz sirli hikmÉ™tlÉ™ri ilÉ™ Allah tÉ™rÉ™findÉ™n xüsusi seçilib. Axı, bütün sÉ™mavi kitablar ramazan ayında endirilib. Ä°brahim peyÄŸÉ™mbÉ™rin (s.É™.s)  «Sühuf»u(sÉ™hifÉ™lÉ™r) ramazanın ilk gecÉ™si, “Tövrat†altı gün sonra, “İncil†on üçüncü günün gecÉ™si, “ZÉ™bur†on iki gündÉ™n keçmiÅŸ nazil olub. Sonuncu ilahi kitab “Qurani-KÉ™rim†isÉ™ ramazan ayınıın bir cümÉ™ günü enib. Allah-tÉ™ala dünyanı ramazan ayında yaratmış, qiyamÉ™ti dÉ™ ramazan ayının bir cümÉ™ günü qoparacaq.
Oruc, insanın niyyÉ™t edÉ™rÉ™k özü  nü yemÉ™kdÉ™n, içmÉ™kdÉ™n vÉ™ bir sıra digÉ™r É™mÉ™llÉ™rdÉ™n saxlamasıdır. Ramazan ayı orucunu Allaha ruhi yaxınlıq niyyÉ™ti ilÉ™ tuturlar. NiyyÉ™t gecÉ™ edilir. Bütün ay üçün bir dÉ™fÉ™ niyyÉ™t etmÉ™k kifayÉ™tdir. Ay baÅŸlamazdan bir vÉ™ ya iki gün qabaq da niyyÉ™t etmÉ™k olar. Orucun vaxtı gündüzdür ( sübh açılandan gün batana qÉ™dÉ™r). “Sübh çağı, siz aÄŸ sap qara sapdan seçilincÉ™yÉ™ qÉ™dÉ™r yeyin, için, sonra gecÉ™yÉ™ qÉ™dÉ™r orucu bitirin (“BÉ™qÉ™rə†surÉ™si, 187-ci ayÉ™). Ancaq gecÉ™lÉ™r ifrata varmaq, hÉ™ddi aÅŸmaq tÉ™qdir edilmirâ€.
Təbiblərin çoxsaylı tədqiqatlarından sonra məlum olub ki, oruc tutmağın orqanizmə xeyrindən başqa heç bir ziyanı yoxdur. Bədən şlaklardan təmizlənir, iradə möhkəmlənir, yoxsulun, acın nələr çəkdiyindən toxun xəbəri olur, rəhmdillik və ruh yüksəkliyi yaranır. Oruc vaxtı qida qəbul olunmasa da, orqanizmin fiziki və ruhi gücü tükənmir. Birinci üç gün müddətində ruhun möhkəmlənmə prosesi getdiyi üçün müəyyən əziyyət məqamları adamı ruhdan salmamalıdır.
Səfərdə olanların, xəstələrin, taqətsiz qocaların, hamilə qadınların, əmzikli körpəsi olan və südü az anaların, əsirlikdə əziyyət çəkənlərin, müharibə meydanlarında duranların oruc tutmaması üzrlüdür. Oruc tutmaqdan üzrlü olanlar, sonra, münasib bir vaxtda onun əvəzinə oruc tutmalı, ya da “kəffarə†olaraq yoxsul yedirtməlidir. Orucu qəsdən pozanlar onun qəzasını tutmaqla yanaşı tövbə etməli və kəffarəsini verməlidir. Ramazan ayında oruc tutana iftar süfrəsi açmaq böyük savabdır.
Allah orucu öz dostları üçün onları pisliklÉ™rdÉ™n qoruyan hasar kimi yaradıb. Ä°nsanların qÉ™lbinÉ™ girmÉ™k üçün ÅŸeytan fürsÉ™t mÉ™qamını ÅŸÉ™hvÉ™t vÉ™ nÉ™fsi istÉ™klÉ™r zamanı tapır. Bu istÉ™klÉ™rÉ™ qalib gÉ™lmÉ™klÉ™, onları tÉ™nzim etmÉ™klÉ™ insan öz nÉ™fsini yox edib, ruhunu böyüdür. PeyÄŸÉ™mbÉ™rin bir hÉ™disindÉ™ deyilir ki, hÉ™r ÅŸeyin qapısı var, ibadÉ™tin dÉ™ qapısı orucdur. Ramazan ayı girÉ™n zamanı cÉ™nnÉ™tin qapıları açılar, cÉ™hÉ™nnÉ™min qapıları isÉ™ baÄŸlanar, ÅŸeytanlar zÉ™ncirlÉ™nÉ™r, jarçı car çəkÉ™r ki, “Ey xeyir axtaran, yaxın gÉ™l, Ey ÅŸÉ™r axtaran, kÉ™nar dur!â€.
PeyÄŸÉ™mbÉ™rimiz ramazan orucunu tutan gÉ™nclÉ™ri mÉ™lÉ™klÉ™rÉ™ bÉ™nzÉ™dÉ™rÉ™k demiÅŸdir: “Allah oruc tutan gÉ™nci mÉ™lÉ™klÉ™rinÉ™ tÉ™rif edib deyÉ™r: “Ey ÅŸÉ™hvÉ™tini mÉ™nim üçün tÉ™rk edÉ™n, öz gÉ™ncliyini mÉ™nim üçün É™sirgÉ™mÉ™yÉ™n gÉ™nc! SÉ™n mÉ™nim yanımda bÉ™zi mÉ™lÉ™klÉ™rim kimisÉ™n!â€.
Oruc, yemÉ™kdÉ™n, içmÉ™kdÉ™n çəkinmÉ™kdir vÉ™ özlüyündÉ™ sirdir, çünki gizli ibadÉ™tdir, elÉ™ bir É™mÉ™li yoxdur ki, müşahidÉ™ olunsun.Orucdan baÅŸqa bütün ibadÉ™tlÉ™r hamının gözü qarşısında edilir. Orucu yalnız Allah görür, çünki oruc insanın qÉ™lbindÉ™ baÅŸ verÉ™n É™mÉ™ldir, sadÉ™cÉ™ olaraq, sÉ™br yolu ilÉ™ gerçəkləşir. Bir hÉ™disÉ™ görÉ™, Allah deyir: “AdÉ™m oÄŸlunun orucdan baÅŸqa hÉ™r bir É™mÉ™li onun özü üçündür, oruc isÉ™ MÉ™nim üçündür vÉ™ onun mükafatını özüm verÉ™cÉ™yÉ™mâ€. BaÅŸqa bir hÉ™disdÉ™ isÉ™ buyurur: “ElÉ™ bir bÉ™ndÉ™ olmaz ki, Allah yolunda bir gün oruc tutsun vÉ™ Allah bu günün sayÉ™sindÉ™ onun üzünü yetmiÅŸ oddan uzaq etmÉ™sinâ€.
Oruc hÉ™r bir hÉ™ddi-büluÄŸa çatan müsÉ™lman üçün vacibdir. Qurani-KÉ™rimdÉ™ bu barÉ™dÉ™ buyurulur: “Ey iman gÉ™tirÉ™nlÉ™r! Oruc tutmaq sizdÉ™n É™vvÉ™lki ümmÉ™tlÉ™rÉ™ vacib olduÄŸu kimi, sizÉ™ dÉ™ vacib edildi. BÉ™lkÉ™, buna görÉ™ siz pis É™mÉ™llÉ™rdÉ™n çəkinÉ™-sinizâ€(“BÉ™qÉ™rə†surÉ™si, 183-cü ayÉ™).
Orucun yolları:
Sübh (fəcr) azanından sonra ta gün batanadək ramazan ayında, orucluq vaxtı qadağan olunmuş şeylərdən çəkinmək.
Orucu tutmaq üçün niyyət, arzu fəcr azanından əvvəl olunmalıdır.
Orucun gözÉ™lliyi: PeyÄŸÉ™mbÉ™rimiz MÉ™hÉ™mmÉ™d (s) buyurmuÅŸdur: “Oruc, insanla günah arasında sanki, bir pÉ™rdÉ™dir. SizdÉ™n biriniz oruc tutduqda, gÉ™rÉ™k pis söz danışmasın. Onu söyÉ™nÉ™ vÉ™ vurana: “MÉ™n oruc tutmuÅŸam†- desin. Pis söz danışan vÉ™ ona É™mÉ™l edÉ™n ÅŸÉ™xsin yemÉ™k-içmÉ™yindÉ™n olmağını oruc adlandırmasına Allahın ehtiyacı yoxdurâ€.
Qədr gecəsi Ramazan ayının axır on gününün tək günlərinə təsadüf edir.
Ehya günlÉ™ri Ramazanın 17, 19 vÉ™ 21-ci gününÉ™, bu il 2, 4 vÉ™ 6 noyabra tÉ™sadüf edir. Æli ibn Æbu Talib(É™) ramazan ayının 19-da yaralanmış, 21-dÉ™ ÅŸÉ™hid olmuÅŸ vÉ™ Allah tÉ™rÉ™findÉ™n seçilmiÅŸ bir yerdÉ™ (É™l-NÉ™jÉ™f ÅŸÉ™hÉ™ri) dÉ™fn olunmuÅŸdur.
Ramazan hicri-qÉ™mÉ™ri tÉ™qvimin doqquzuncu ayıdır. “Ramazan†sözünün mÉ™nası “yanmaqâ€dır. Bu ayda bütün günahlar, pis niyyÉ™tlÉ™r yandırıb, gÉ™lÉ™n zamanlar üçün bizi cÉ™sur, mÉ™rd, É™yilmÉ™z, aÄŸayana vÉ™ günahsız edÉ™r.
Hicri-qəməri təqvimi ilə 1425-cü ildir. Qəməri (Ay) təqvimi hər ayın əvvəlində təzə ayın çıxması ilə hesablanır. Ramazan ayının başlanması və sona yetməsi təzə ayın görünməsindən asılıdır.
Â
Ä°man