Ölüm anında nə baş verir?

14 Sentyabr 2023 - 12:32

Bu məzmunda çoxlu ayə və hədislər qeyd edilmişdir. Biz onlardan bəzilərinə işarə edirik. Çünki o hallar mələkut və qeyb aləmindəndir və bizim onları kəşf etmək üçün vəhy yolundan başqa yolumuz yoxdur.

*"Ölüm (ölüm bihuşluğu), həqiqətən, gələcəkdir. (Ey insan!) Bu sənin qorxub qaçdığın (cürbəcür vasitələrlə canını qurtarmaq istədiyin) şeydir!" (Qaf, 19).

Necə ki, sərxoş adam nə dediyini, insanların onun haqqında nə dediyini başa düşməzsə, o an bir tərəfdən ölüm və qorxunun olması, həm də ətrafındakı insanlardan, var-dövlətdən və məqamdan ayrılıq onu çaşdırır. Quran və hədisdə o sərxoşluq halı kimi qeyd olunur.

*"Nəhayət, (müşriklərdən) birinin ölümü gəlib çatdığı zaman o belə deyər: “Ey Rəbbim! Məni geri (dünyaya) qaytar! Bəlkə, (indiyə qədər) zay etdiyim ömrün müqabilində yaxşı bir iş görüm! (Yaxud, bu günə qədər tərk etdiyim imana qayıdıb saleh bir əməl edim!) Xeyr, bu onun dediyi boş (faydasız) bir sözdür. Onların önündə dirildiləcəkləri (dirildilib haqq-hesab üçün Allahın hüzurunda duracaqları) günə (qiyamət gününə) qədər maneə (öldükdən sonra qiyamətədək qalacaqları bərzəx aləmi) vardır" (Möminun, 99-100).

*"Birinizin ölümü çatıb: “Ey Rəbbim! Mənə bir az möhlət versəydin, sədəqə verib salehlərdən olardım!” -deməmişdən əvvəl sizə verdiyim ruzidən (Allah yolunda) xərcləyin" (Munafiqun, 10).

  Qiyamət günü dünyaya qayıtmaq üçün yalvarmaq və diləmək nidası ucalır və deyirlər: “İlahi! İndi anladıq, saleh əməllər etmək üçün bizi dünyaya qaytar” (Səcdə, 12).

  * Quran insan tərbiyə edən və qəfləti aradan aparan ən gözəl kitabdır. “Qiyamət” surəsində buyurulur: Bu qədər dünyanı axirətdən üstün tutmayın, ölüm fikrində olun.          "Xeyr, (can) boğaza (körpücük sümüklərinə) gəlib yetişəcəyi,  “(Onu bu bəladan) kim xilas edə bilər?” -deyiləcəyi, (Can üstə olan kimsə) ayrılıq dəminin gəlib çatdığını anlayacağı və (ölüm qorxusundan) qıçı-qıçına dolaşacağı zaman ki, ölümdür" (Qiyamət, 26-29). Onu ölümdən xilas etmək üçün hansı həkimi, dərmanı gətirək?!

“Və zənnə ənnəhul-fəraq” amma insan özü bilir ki, hər an dünyadan və arxasınca qaçdığı, yığıb qəlbini dostlarına, övladlarına, arvadına bağladığı hər şeydən ayrılır.

İnsanı dünyadan dərin asılılıqdan ayırmaq üçün Qurani-Kərimin canvermə səhnələrini necə təsvir etdiyinə diqqət edirsinizmi?

* Həzrət Əli (ə) “Nəhcül-bəlağə” əsərində ölüm səhnəsini belə təsvir edir: "İnsan üçün hər cür çaşqınlıq, həsrət və ayrılıqlar, dünyadan və təhlükələrlə dolu başqa bir dünya ilə qarşılaşmaq olar". O Həzrət, sözünə belə davam edir:

  Ölüm anında insanın başına gələnləri təsvir etmək mümkün deyil.

  İnsana ölüm gələndə bədən boşalır, rəngi solur, dili tutulur, insan hələ də görür, eşidir, lakin artıq danışmağa gücü çatmır.

Öz-özünə düşünür ki, ömrünü necə keçirib, günlərini hansı yolda keçirib.

Doğrudan da, bütün bu açıq-aydın ayələr və rəvayətlər və ardıcıl xəbərdarlıqlarla yenə də səhlənkarlıq etmək olar?!

* Möhsin Qəraəti tərəfindən yazılmış "İslamın əqidə prinsipləri (Məad)" kitabından götürülmüşdür.

 

iqna.ir