Dürüstlük və doğruluq, bəşərin içindəki iki qiymətli almaz

14 Sentyabr 2023 - 12:23

Bütün insanların dünya və axirət səadətinə səbəb olan əxlaqi məziyyətlərdən biri də doğruluqdur. Bir sözlə deyə bilərik ki, həqiqət və düzgünlük insanların daxilini müxtəlif yönlərdən kəşf etmək üçün iki açardır. Ona görə də insan kiminsə yaxşı və pis olduğunu bilmək istəyirsə, onu doğruluq və əmanətə vəfadarlıq məsələsində imtahan etməlidir.

Dürüstlüyün insanlara verdiyi təsirlərdən biri də budur ki, insan onun vasitəsi ilə özünə izzət toplaya və bununla da bütün qruplarda hörmətli və şərəfli bir xarakter qazana bilər. Bu səbəbdən Əmirəl-möminin Əli (ə) buyurur: “Həmişə doğru danış, çünki sözündə düz olanın cəmiyyətdə dəyəri və mövqeyi yüksələr".

Digər tərəfdən, həqiqəti söyləmək insana cəsarət və şücaət verir ki, insan onun vasitəsilə qəlb rahatlığına çata bilər. Amma yalan və riya insanı həmişə təşviş və qorxu vəziyyətinə salır. Çünki yalançı həmişə yalanının üzə çıxacağından və xalq arasında nüfuzunun itəcəyindən qorxur.

Doğruluq, qeyd olunan iki şeydən əlavə, insanı zülm və günaha qarşı müqavimətli edir. Bu düzlük onu günahdan çəkindirir. Çünki doğruçu bilir ki, əgər günah işlətsə, o günahı örtə bilməz. Nə vaxt, o cinayəti soruşsalar, mütləq etiraf edəcək. Ona görə də o, bu vəziyyətdə olmamaq üçün heç bir pis iş görmür.

Doğruluq və yalan danışıldığı kimi insanın əməllərində də özünü göstərir. Zahirinə zidd davrananlar yalançı, zahiri və batini əməlləri uyğun gələnlər isə doğruçudur. Məhz buna görədir ki, münafiqlər Allah Rəsulunun yanına gəlib onun nübüvvətinə şəhadət verdikdə, Allah Quranda münafiqlərin yalan danışdığını bildirir. Həzrət Muhəmməd (s) Allahın peyğəmbəridir və bu yalan deyildi. Lakin Allah münafiqlərin bu haqda yalan danışdığına şəhadət verdikdə, demək istəyir ki, bu söz onların batini həqiqətlərinə uyğun gəlmir. Buna görə də onlara yalan nisbət verilib. Onlar dildə deyirdilər ki, sən Allahın elçisisən, lakin buna ürəklərində inanmırdılar.

Dürüstlük Allah yanında o qədər dəyərlidir ki, Quranın bir ayəsində belə buyurur: "Allah (bununla) doğruları doğruluqlarına görə mükafatlandırsın, münafiqlərə də istəsə əzab versin, yaxud onların tövbələrini qəbul buyursun. Həqiqətən, Allah (bəndələrini) bağışlayandır, rəhm edəndir!" (Əhzab, 24).

 

iqna.ir