Günümüzün sıx rastlanan xəstəlikləri haqqında İBN SİNA TÖVSİYƏLƏRİ

03 May 2023 - 13:20

İbn Sina təkcə tibb deyil, həm də fizika, kimya, astronomiya, fəlsəfə və ədəbiyyat kimi bir çox fərqli və müxtəlif sahələrdə ixtisaslaşmış bir alimdir.

Bugünkü təbabətin əsasını qoyan, sağlamlıq və bir çox başqa məsələlərdə böyük borcumuz olan böyük təbib və alim İbn Sinanın sağlamlıq və qida ilə bağlı fikirlərinə yaxından nəzər salaq:

Anemiya belə ortaya çıxdı: Dəri sarılığı

Müxtəlif xəstəliklər, kədər, aclıq, həddindən artıq cinsi fəaliyyət, ağrılar, isti havalar, durğun su içmək, çox sirkə istifadə etmək dərinin saralmasına səbəb olur.

İb Sina dərinin rəngini qoruyan və dəriyə qan verən təbii vasitələri belə ümumiləşdirir.

- Qan əmələ gətirən və rəngini gözəlləşdirən qidalar: noxud, yumşaq yumurta, bulyon, reyhan və əncir.

- Qanı təmizləyən qidalar: "itrifil-i sagîr" (yarpaq) və "helilec murebbai" (meyvə əsaslı jelatin).

- Qanı bədənə və dəriyə yayaraq dərinin rəngini yaxşılaşdıran qidalar: Haltit, fulful, mixək.

Gizli yağlarda: Göz xəstəlikləri

İbn Sina göz qapağında dolğunluq və arpacık üçün qızılgül yağı (oleum rossae), anzorot (sarkokolla) və hiltitdən (asafoetida) istifadə etməyi tövsiyə edir. O, həmçinin göz qapağındakı şişlik, iltihab və yaralar üçün gül suyundan istifadə etməyi məsləhət görür. Bu həm də məlhəm, sarğı və ya göz yuma kimi şaxələndirilə bilər. Həmçinin doğuşdan sonra gözə bir damcı zeytun yağı qoymağı və körpələrdə göz baxımı üçün çimməyi tövsiyə edir.

Konyunktivitdə qarağatı südlə qarışdırdıqdan sonra göz qapağına sürtməyi, reyhan suyunu çobanyastığı şirəsi ilə qarışdıraraq gözləri yumağı məsləhət görür. Gecə korluğu üçün A vitamini ilə zəngin qaraciyəri yeməyi tövsiyə edir.

Bir az xoşagəlməz, lakin doğru: Ağızdan pis qoxu

Bədənimizdəki demək olar ki, bütün problemlərə bitki və qidalarla həll yollarını təklif edən böyük həkim, təbii ki, ağız qoxusuna da çarə təklif etmişdir.

Resept də budur:

3,5 qram qalangal, 105 qram soyulmuş limon, 3,5 qram qurudulmuş zəncəfil, 3,5 qram mixək, 3,5 qram muskat, 3,5 qram yaşıl bibər, 700 qram müşk, 3,5 qram müşk, 3,5 qram kartof, darçın və bütün inqrediyentləri qarışdırın. Pastanı istehlak etməklə ağız qoxusundan xilas ola və həzm sisteminizi rahatlaşdıra bilərsiniz.

Böyrək daşı

İbn Sina "Həyatda ən çətin iki ağrı var. Biri doğuş sancısı, digəri isə böyrək ağrısıdır" deyirdi. Doğuş ağrısı üçün heç bir çarə yoxdur, ancaq böyrək ağrısı üçün var.

İbn Sinanın resepti ilə böyrək daşlarının və ağrıların həlli budur.

Qabıqsız qarpız tumları və ya üyüdülmüş üzüm toxumları və ya kərəviz və razyana toxumları.

Qızılgül toxumu, zefir toxumu, molehiya toxumu hər biri bir dirhəm çəkidə üyüdülür, təzə, turş içki ilə əzilərək içilir.

Acı badam yağı və qara noxud, ağır yeməklərdən və süd məhsullarından uzaq durun.

Həyat faktı: Cinsi istəksizlik

Bu şikayətlərlə yanına gələnlərə məsləhət gördüyü resept belə olub: Zəncəfil, şəkərli süd və yağlı acı çatney içilir, balıq, quş əti, təbii toyuq əti ilə qidalanma tövsiyə edilir.

İbn Sinanın nəfəs darlığı və ya astma xəstəsi olanlar üşün tövsiyəsi:

Həkim, yolda gedərkən sinəsini tutub nəfəs almaqda çətinlik çəkən birini gördükdə nə etməli olduğunuzu belə izah edirdi: "Bişmiş qurudulmuş issop yeyin, tarak, geven, sarı əncir, qabıqsız badam və bal yeyin. Noxud suyu ilə qoz yağı xeyirlidir. Şüyüd yeyin və qaynar su için”

İbn Sinanın qidalanmadan yuxuya, hərəkətdən gündəlik həyata qədər müxtəlif tövsiyələri var.

Yemək və içmək xəstəliklərin səbəblərindən biridir. (Buna görə də yediyimiz və içdiyimizə diqqət etməliyik.)

Gündə 2 dəfə yemək sağlamlıq, 3 dəfə yemək isə xəstəlikdir.

Yemək həzm olunmazdan əvvəl bir daha heç nə yeyilməməlidir.

Bir növ yemək deyil, müxtəlif növ yeməklər yeyilməlidir.

Hərəkət etməli, yavaş getməlisən, sürətli deyil.

Şirniyyat qan əmələ gətirir və seksuallığa müsbət təsir edir. Bununla belə, xəmirli desertlər ağır həzm olunur və damarları tıxayır.

Yemək zamanı su içmək susuzluğu yatırır, lakin yeməkdən çox olmamalıdır. Həm də isti su faydasızdır.

Yuxu orqanlara istirahət verir və qidaların həzmini təmin edir. İnsanın ruhunu qoruyur. Kifayət qədər yuxu almaq lazımdır; nə çox, nə də az.

 

saglamolun.az