Peyğəmbərlərin tanımağın yolları

06 Aprel 2023 - 10:28

Əgər kimsə memarlara, dülgərlərə və ya dərzilərə bir möcüzə gətirərsə, möcüzə onların işinə, düşüncəsinə və zövqünə uyğun olmalıdır. Bu səbəbdən görürük ki, Musa peyğəmbərin (ə) dövründə sehir çox yayıldığı üçün onun möcüzəsi də əsasının əjdaha olması idi. İsa əleyhissalamın (ə) dövründə də təbabət və xəstəliklərin müalicəsi çox yayılmışdı. Buna görə də o, Allahın əmri ilə ölüləri diriltmişdir. Biz Məhəmməd peyğəmbəri (s) görürük ki, poeziya və şairlərin zirvədə olduğu bir vaxtda göndərilmişdi. Buna görə də onun möcüzəsi söz idi.

  Bu, bir tərəfdən; Digər tərəfdən, əzəli və ümumbəşəri dinin daimi möcüzəyə ehtiyacı var. Quran İslam Peyğəmbərinin (s) daimi möcüzəsidir ki, Peyğəmbər (s) gedəndə də yox olmayıb və həmişə də qalacaq.

Peyğəmbərlərin dəlillərini, hallarını və fəaliyyətlərini araşdırmaq

Peyğəmbərləri tanımağın üç yolu olduğunu söylədik: Birinci yol, əvvəllər izah edilən möcüzədir. Amma ikinci yol: Peyğəmbərləri onların vəziyyətlərini, ifadələrini, fəaliyyətlərini və həmçinin mövcud dəlilləri araşdıraraq tanımaq olar. Aşağıdakı misalı nəzərdən keçirək:

  Küçədə dava baş verir, polis tərəfləri polis bölməsinə aparır və sorğu-sual belə başlayır:

 1_ Ad və ləqəb?

 2_ Münaqişə yeri?

 3_ Münaqişə vaxtı?

 4_ Məsələ nə idi?

  5_ Nə dediniz?

 6_ Nə etdiniz?

  Müstəntiq yuxarıda göstərilən halları araşdırıb ümumiləşdirdikdən sonra məsələnin həqiqətini öyrənəcək. İstəsək, peyğəmbərimizi də bu şəkildə tanıya bilərik;

  kim idi?

  Niyə ayağa qalxdı?

  Hansı insanlar ona iman gətirdilər?

  Hansı qruplar ona qarşı çıxdı?

  Öz fikrini necə sübut etdi?

  Ümumiyyətlə, onun sözü nə idi?

  Hansı insanları yetişdirdilər?

  Peyğəmbərlərin tarixi, xüsusən də Həzrət Məhəmməd (s) yuxarıdakı suallara aydın şəkildə cavab verir:

  Allahın Rəsulu kim idi? O, həm dərs oxumamış, həm də etibarlı adam idi? Bütpərəstliyin, şirk və təfriqənin mərkəzində, xurafat və cəhalət dənizində nə üçün ayağa qalxdı? O, fəsada və korrupsiyaya qarşı çətin bir üsyana başladı.

  Hansı insanlar ona itaət etdilər? Xədicə (s) kimi qadın və Əli ibn Əbu Talib (ə) kimi iki kamillik, ixlas və paklıq nümunəsi olan və böyüklük nişanələrinə malik olan bu iki şəxs ona oman gətirdi. Peyğəmbərin müxalifləri fövqəldövlətlər və eqoist, təkəbbürlü, istismarçı və qəddar insanlar idi. O, ancaq haqq yolu ilə getdi. O, heç vaxt maddi şeylərə söz verməz, riyakarlıqla məktəbini genişləndirməzdi.

  Onun sözləri Quranın nurlu göstərişləri idi və məktəbinin tələbələri Salmanlar, Əbu Zərlər, Miqdadlar və s. idi

  Həqiqətən də, peyğəmbərimizin möcüzəsi olmasaydı, onun həyat tarixi, hədəfləri və halları onun səmimiyyətinə dəlil ola bilər.

Möhsin Qəraəti tərəfindən yazılmış " Əqidə prinsipləri (Nübüvvət)" kitabından götürülmüşdür.

 

iqna.ir