İnsanın həyat sisteminin qorunması məadın sübutudur

27 Yanvar 2023 - 10:09

Qiyamətlə bağlı verilən suallardan biri də budur ki, Allah niyə bu dünyada cəzalandırmır? Yaxşı olmazdımı ki, alqı-satqı nağd şəkildə edilsin. Bu dünyada hər bir yaxşı insan və ya günahkarın hesabı təmizlənsin ki, bizim qiyamətə daha ehtiyacımız qalmasın?

Bu suala verə biləcəyimiz cavablardan biri də “Nəhl” surəsinin 61-ci ayəsində deyilir: "Əgər Allah insanları zülmləri üzündən cəzalandırsaydı, yer üzündə heç bir canlını sağ buraxmazdı. Lakin (Allah) onlara müəyyən müddət (ömürlərinin sonunadək) möhlət verər. Əcəlləri gəlib çatdıqda isə (ondan) bircə saat belə nə geri qalar, nə də irəli keçə bilərlər".

Həmin ayənin eyni məzmununu “Fatir” surəsində oxuyuruq: “Əgər Allah insanları etdikləri günahlara görə cəzalandırsaydı, (Yer) üzündə bir nəfəri belə (sağ) qoymazdı. Lakin Allah onları (onların cəzasını) müəyyən bir vaxta (qiyamət gününə) qədər gecikdirər. Nəhayət, onların vaxtı gəlib çatdıqda (həmin müddət yetişib qiyamət qopduqda hamını yenidən dirildərək hərəyə öz əməli müqabilində cəza, yaxud mükafat verər). Həqiqətən Allah öz bəndələrini görəndir!”. Əsas etibarilə insanın həyat sistemi çökəcək, insanın və onun yer üzündəki həyatı bitəcək.

Odur ki, Allahın hikməti və iradəsi ondan ibarətdir ki, insan adlı azad və seçici varlıq yer üzündə müəyyən müddət yaşasın. O, zalımlara da möhlət verməlidir. Onun əmrinə qarşı ədəbsizliyin və günahın, məhv olmaqdan daha az cəzası varmı?

Dünyada cəzanın olması mərhəmətin olmamasıdır

Baxmayaraq ki, dünyada müvəqqəti cəzalar ayıqlıq, diqqət, oyanışa səbəb olur. Amma ümumiyyətlə dünyada hər bir günahkar cəzalandırılarsa, bir az mərhəmətsizlikdir, çünki bəlkə bu günahkar tövbə edib səhvini islah edər və gizlətdiyi həqiqəti üzə çıxarar. Tövbə edib günahdan uzaqlaşan günahkarlar haqqında nə qədər misal görmüşük və ya eşitmişik? Hətta cinayətkarlar da son fürsətdə və ölümlərinə yaxın vaxtlarda yollarını dəyişiblər. Bəs nəfs və şəhvət əsiri olan, şeytanların toruna düşmüş zəif bir insana ömrünün sonuna qədər möhlət verilməsi daha yaxşı deyilmi? Bəlkə Hürr kimi bir qığılcımla dəyişəcək? Bəziləri bu ilahi möhlətdən sui-istifadə edib öz qəddarlığını və günahını davam etdirsələr də, bu, bəşəriyyətin xeyrinədir. Buna görə də, Allahın lütfü insanın bu dünyada cəzalandırılmamasını və ona ölüm anına qədər tövbə edib səhvlərini düzəltmək üçün vaxt verilməsini tələb edir.

Möhsin Qəraəti tərəfindən yazılmış "İslamın əqidə prinsipləri; (Məad)" kitabından götürülmüşdür.

 

iqna.ir