Qaçmağın mümkün olmadığı bir gün

31 Avqust 2022 - 11:24

Qiyamət gününün xüsusiyyətlərindən biri də budur ki, ondan qaçmaq olmaz. Vəziyyətindən və məqamından asılı olmayaraq, yaxşı və ya pis fərqli xüsusiyyətlərə malik olan bütün insanlar Qiyamət günü Allahın hüzurunda olacaq və etdiklərinə görə cavab verəcəklər. Belə bir vəziyyətdə ya məsuliyyətdən qaçmaq, ya da vəziyyətdən xilas olmaq üçün heç bir yol yoxdur. İnsan əməlinə görə mükafatlandırılır və ya cəzalandırılır.

“Ər-Rəhman” surəsinin 33-cü ayəsində Allahın hər şeyi əhatə etdiyi və insanın bu mühitdən qaçmağa gücü çatmadığı bildirilir: "Ey cin və insan tayfası! Əgər göylərin və yerin ətrafından (çevrəsindən) kənara çıxa bilərsinizsə, çıxın. Siz (oradan) ancaq (qüdrət və) qüvvətlə (Allahın sizə bəxş etdiyi elmin qüdrətilə) çıxa bilərsiniz! (Yaxud siz oradan qüdrət və qüvvət vasitəsilə çıxa bilərsiniz ki, bu da sizdə yoxdur!)".

Bəzi təfsirçilər deyirlər ki, bu ayənin mənası Allahın yer üzərində hökmranlığına dəlalət edir. Lakin bu ayədən əvvəl və sonra gələn məfhumlara əsasən təfsirçilərin əksəriyyəti ayənin qiyamət gününə işarə etdiyi qənaətindədirlər.

Adətən “qaçmaq” bir tərəfdən insanın dəhşətli bir məxluq və ya hadisə ilə qarşılaşdığı, digər tərəfdən isə hardasa sığınacaq tapdığı yerdə işlədilir. Buna görə də o, sürətlə qəza yerindən uzaqlaşır və təhlükəsiz yerə gedir. Amma:

Birincisi: bütün varlıq aləmi varlığı yaradanının hakimiyyəti altındadır. Deməli, qaçmağa başqa yer yoxdur.

İkincisi: Tövhidin həqiqətini dərk etməklə və Allahın sifətlərini bilməklə o yerə çatacağıq ki, ilahi hökumətdə Allah tərəfindən heç bir şey insanı təhdid etmir. Uca Allah Öz rəhmətini bütün bəşəriyyətə şamil etmişdir. Ona görə də Allah tərəfindən insanı qorxudan heç bir təhlükə yoxdur ki, qaçmağa ehtiyacı olsun.

Amma qeyd etmək lazımdır ki, təhlükə və hədələr insanın özündən və onun əməllərindəndir. İlahi cəzalar isə insanın əməllərinin nəticəsidir. İnkar edənlərin, kafirlərin və Allah düşmənlərinin cəzası özlərinin yaratdığı cəhənnəmdir. Əməllərinin nəticəsi isə cəhənnəm və hər cür əzabdır. Buna görə də insan Allahdan və Qiyamət günündən deyil, öz əməl və rəftarından və onun cəzasından qaçacaqdır.

iqna.ir