Ədəb nədir?
Ədəbin özü bir neçə
hissəyə bölünür. O cümlədən dini ədəbə, İlahi ədəbə, peyğəmbərlərin (ə) ədəbinə,
rəhmani ədəbə...
Dini ədəbə riayət
etməkdə bir neçə nöqtə çox mühümdür.
1. Din, insan həyatının
hər bir sahəsini əhatə edər və İlahi çərçivəsindən çıxmaz.
2. Dini ədəbin şiddətli
və zəif tərəfləri vardır.
3. İslam dini – ən
kamil İlahi ədəbdir ki, insan həyatının hər bir sahəsini əhatə edər. İlahi
ubudiyyət yolu vasitəsilə insanları elmi və əməli tövhidə tərəfə dəvət edər.
İnsanların varlığında rəhmani ədəb meydana gələr. Əlbəttə bu məqam agahlıq,
azadlıq, seçim, məsuliyyətli olmaq, dinə əməl etmək yolları ilə tədricən
meydana gələr. Bu məqama layiq olan insanlar peyğəmbər (s) və bütün Məsumlardır
(ə).
“Hər kim – kişi
yaxud qadın – imanı olan halda yaxşı iş görsə, onu şübhəsiz, (dünyada) pak
bir həyatla yaşadacaq və (axirətdə) mükafatlarını çox gözəl olan əməllərinin
müqabilində verəcəyik”. (“Nəhl” 97).
Bu ayədə adı çəkilən
təyyibə həyat – İlahi ədəblə olan həyatdır. Mömin İlahi və dini ədəbə malik
olar, əxlaqı və əməli ilə imanın ən uca zirvəsinə yüksələr.
İmam Sadiq (ə)
buyurur: “Böyük Allah Öz peyğəmbərini (s) tərbiyə etmişdir və çox gözəl tərbiyə
etmişdir. Çünki ədəbi onda kamala çatdırmışdır.
Onun haqqında
buyurmuşdur: “Həqiqətən, sən (bütün insani əxlaq fəzilətlərinin cəm
olduğu) böyük bir əxlaqa maliksən”. (“Qələm” 4).
Sonra dini və ümməti
ona tapşırır ki, bəndələrini idarə etsin”.
Həzrət Peyğəmbər (s)
buyurur: “Mən Allah tərəfindən yetişdirilmişəm, Əli (ə) isə mənim tərəfimdən
yetişdirilmişdir".
Beləliklə deyə bilərik
ki, Allah Təala Peyğəmbərimizi (s) tərbiyə etmişdir. Həzrət Peyğəmbər (s) İmam
Əlini (ə) tərbiyə etmişdir. İmam Əli (ə) isə möminləri tərbiyə etmiş və onlara
İlahi ədəbi aşılamışdır.
Hər kim İlahi və
dini ədəblə tərbiyə alar – Peyğəmbər (s) və Məsum İmamların (ə) ən üstün
davamçısı olar. Bunu əxlaqında və əməlində nümayiş etdirər.
deyerler.org