Təfsir elmi, başqa
dini elmlər kimi böyük əhəmiyyətə malik olan elmlərdəndir. Bu elmə nə üçün
ehtiyac vardır?
1. Bəşərin bu sahədə
kifayət qədər elminin olmaması. Təfsir elminə ehtiyac yaranmasının səbəblərindən
biri budur ki, bəşərin bu sahədə kifayət qədər elmi yoxdur. Quranı üzündən
oxuyub, kamil başa düşmək mümkün deyildir. Çünki bir çox ayələri gizli ayələrdir
ki, özündə dərin mənalar gizlətmişdir. Zahirdə göründüyü kimi deyildir. Bu
gizli xəzinələri məhs təfsir elmi üzə çıxardır və bizə təqdim edir.
2.
Sözləri az və mənası çox geniş olmasına görə. Qurani-Kərimin hər ayəsində
istifadə edilən minimal sayda sözün müqabilində - hansı ki, burada qətiyyən
lazımsız sözlər yoxdur – hər sözün böyük əhəmiyyəti və dərin mənaları vardır.
Bu İlahi Kitab Allah Təbarəkə və Təala tərəfindən elə tərtib olunub ki, bəşərin
hidayət və səadəti üçün lazım olan hər bir şey nisbətən kiçik həcmdə təqdim
edilib. Həcmi qısa olsa da, mənaları yerlə gör arasındakı fasilədən də
böyükdür.
3. Mövzuların zahirən
dağınıq olması. Müqəddəs Quranın xüsusiyyətlərindən biri də budur ki, mövzuları
xüsusi tərtibə salınmamışdır, zahirən dağınıq kimi görünür. Yəni, hüquq
kitablarında olduğu kimi, maddələr, bəndlər, fəsillər üzrə yığılmayıb, yaxud fəlsəfə
kitablarında olduğu kimi, bir açıqlamadan digər açıqlamaya, bir təhlildən digər
təhlilə və bu kimi sxemlərlə tərtib edilməyib. Bir mövzuya hansısa ayədə işarə
edilir də, başqa ayədə həmin mövzu tamamlanır. Yaxud, hansısa ayədə toxunulan məqam,
tamam başqa ayə ilə izah olunur. Məhz təfsir elmi bu mövzuları əlaqələndirərək
və sinxronlaşdıraraq, bizə lazım olan məlumatları və elmi çatdırır.
4. Hər əsrin öz
ehtiyacı vardır. Hər bir əsrin öz ehtiyacları olduğu üçün, bu səma Kitabında məhs
o sahəyə daha çox diqqət edilmişdir. Hər bir əsrin öz dərk səviyyəsi olduğu
üçün, hansısa ayəni bir cür mənalandırsa da, başqa bir əsrdə daha inkişaf etmiş
zehin ilə onun başqa və daha geniş mənasını verilmişdir.
Ona görə də təfsir
elmi lazımlı bir elmdir ki, bizlərə Quranın sirlərini açıqlayır və səadətə
çatmaq yollarına bizə təqdim edir.
saglamolun.az